Nie ulega wątpliwości, że trzeba posiadać pewne cechy osobowości, aby mieć skłonność do hazardu, ale czy granie w kasynie może osobowość gracza zmienić? Odpowiedzi na to pytanie szukało wielu socjologów i psychologów. Wydaje się, że pomimo wielu badań i eksperymentów nie udało się ustalić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. W tym artykule przeanalizujemy najnowsze badania na ten temat i pozwolimy ci dojść do własnych wniosków.
Rodzaje hazardu
Nasze rozważania musimy rozpocząć od ustalenia, co mamy na myśli, pisząc hazard. Nie chodzi tu o granie w pokera w zadymionej piwnicy, ale o te trzy rzeczy:
- Loterie - pomimo że niektóre formy loterii znaleźć można w kasynie, to jest to publicznie akceptowalna forma hazardu. Jak wynika z danych CBOS z 2017 roku prawie połowa, bo około 40%, Polaków od czasu do czasu kupuje kupony Lotto.
- Zakłady sportowe - to kolejna społecznie akceptowalna i legalna w Polsce forma hazardu. Polega na obstawianiu wyników wydarzeń sportowych, wyścigów, turniejów i wydarzeń ze świata polityki. Dane na ten temat, do których udało nam się dotrzeć, również pochodzą z TNS OBOP, ale są nieco starsze, bo obrazują sytuację z 2010 roku. Wtedy około 13% Polaków systematycznie stawiało pieniądze na zakłady wzajemne.
- Klasyczny hazard - pod tym pojęciem rozumiemy wszystkie gry hazardowe, zarówno te rozgrywane w fizycznych kasynach, jak i w ich wirtualnych odpowiednikach, takich jak to legalne polskie kasyno online. Są to więc gry, takie jak: sloty, poker, ruletka, gry karciane i stołowe itp. Trudno powiedzieć, jaki procent Polaków gra w kasynach. Fizyczne kasyna nie dzielą się informacjami na temat osób, które je odwiedzają, a kasyna internetowe są w Polsce nielegalne, więc brakuje też informacji na temat, ile osób wybiera tę formę hazardu. Możemy jednak przypuszczać, że jest to przynajmniej kilka procent i że wartość ta rośnie. W ostatnich latach widzimy ewidentny wzrost zainteresowania tą formą rozrywki. Wzrost jest szczególnie dostrzegalny w iGamingu, czyli hazardzie w wirtualnym kasynie.
Dlaczego hazard jest dla ludzi pociągający?
Chyba większość ludzi lubujących się hazardem zdaje sobie sprawę, że ten rodzaj rozrywki raczej przyniesie im straty. Gracze wysyłający kupony lotka wiedzą przecież, że razem z nimi grają miliony innych osób, a wygrywają tylko pojedyncze jednostki. Hazardziści w kasynach czy to fizycznych, czy internetowych wiedzą, że jedynym wygranym w kasynie jest samo kasyno.
Dlaczego więc wciąż tak wiele osób hazard pociąga i dlaczego tak duża część Polaków postanawia wydawać swoje pieniądze w ten sposób? Naukowcy uważają, że powodem tego jest ego. Im większe problemy z pewnością siebie ma dana osoba, tym bardziej musi je podbudowywać. Łatwym sposobem na to jest podejmowanie niepotrzebnego ryzyka i radość, jaka płynie z wygranej. Rozbudzone ego natomiast nieradzi sobie z porażką, która w tym typie rozrywki jest nieunikniona, zmusza gracza do kontynuowania gry, aż do momentu wygranej, której tak desperacko potrzebuje.
Jak hazard może wpłynąć na zachowanie gracza?
Jednak nie tylko osoby o niskiej pewności siebie decydują się na grę w kasynie. O tyle, o ile osoby z problemami decydują się na gry o niskim prawdopodobieństwie wygranej i możliwości wygrania dużej kwoty, o tyle osoby pewne siebie chętniej wybierają gry, które często dają wygraną, jak na przykład automaty do gry.
Każda wygrana na automacie to małe zwycięstwo, które uwalnia w mózgu dawkę dopaminy, czyli hormonu szczęścia. Dłuższe granie na slotach i przyzwyczajenie się do stałych nagród może jednak doprowadzić do chęci odczuwania coraz to większych sukcesów, co z kolei może skutkować chęcią grania w bardziej ryzykowne gry i obstawiania większych kwot.
Hazard można więc porównać do uzależnienia od narkotyków, z tą różnicą, że w przypadku hazardu narkotyk jest produkowany przez sam mózg, a działka jest przydzielana po wygranej w kasynie.
Naukowcy z amerykańskiego stowarzyszenia psychiatrów szacują, że około 1-3% społeczeństwa ma osobowość skłonną do nałogów i obniżonej pewności siebie. Część specjalistów uważa, że granie w kasynie może stworzyć takie cechy osobowości, ale pogląd ten jest mocno kontrowersyjny. Nawet jeśli hazard takich problemów nie wywoła, to z pewnością może je pogłębić u osób z takimi predyspozycjami.
Pod pewnymi względami uzależnienie od hazardu jest bardziej niebezpieczne od uzależnienia od papierosów, alkoholu, czy narkotyków. Dzieje się tak, ponieważ uzależniony nie ma kontroli nad tym, kiedy jego mózg uwolni dawkę narkotyku. Jedyne co gracz może zrobić to grać i liczyć na to, że w końcu pojawi się upragniona wygrana. Jeśli ta jednak się nie pojawi, to uzależniona osoba może grać tak długo, aż nie skończą się jej pieniądze. W takich sytuacjach zdesperowane osoby są w stanie podejmować tak głupie decyzje, jak wzięcie chwilówki lub nawet są w stanie posunąć się do złamania prawa, aby zdobyć pieniądze.
Podsumowanie
Skłonność do różnych form hazardu wymaga pewnych predyspozycji. Hazardzista musi być skłonny do ryzyka i czerpać dużą przyjemność z wygranych. Często zdarza się również, że osoba uzależniona od hazardu charakteryzuje się niską samooceną i nieudolnością, przez którą w prawdziwym życiu rzadko potrafi doprowadzić do sytuacji, w której cieszy się z wygranej. Dyskusyjne jest, czy podjęcie decyzji o wybraniu hazardu jako formy rozrywki jest w stanie zmienić osobowość gracza na tyle, że takie cechy się u niego pojawią. Pewne jest jednak, że jeśli gracz takie cechy już posiada, to hazard je w nim wzmocni i utrwali.
